A. Lokale heffingen en belastingen

0 Inleiding

Terug naar navigatie - 0 Inleiding

In deze paragraaf geven wij inzicht in de tarieven en de inkomsten met betrekking tot de lokale heffingen. De lokale heffingen vormen een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente. De inkomsten worden voor het merendeel opgebracht door inwoners en voor een kleiner deel door bedrijven. De heffing vindt plaats op basis van verordeningen, welke door de gemeenteraad zijn vastgesteld.

In de paragraaf lichten we de volgende onderdelen toe:
1.    Wat zijn lokale heffingen?
2.    Het beleid.
3.    De inkomsten uit lokale heffingen en de kostendekking.
4.    De lokale lastendruk

1 Wat zijn lokale heffingen?

Terug naar navigatie - 1 Wat zijn lokale heffingen?

De lokale heffingen bestaan uit het totaal van belastingen, rechten en (bestemmings)heffingen.

Belastingen
De inkomsten uit belastingen zijn niet gelabeld en kunnen daarom voor alle gemeentelijke taken en/of voorzieningen worden ingezet. Voorbeelden zijn de onroerende zaakbelasting (OZB) en toeristenbelasting.

Rechten
Rechten worden geheven voor diensten die geleverd worden aan een individuele aanvrager. Rechten worden ook wel leges of retributies genoemd. Voorbeelden zijn het aanvragen van een rijbewijs, het aanvragen van een omgevingsvergunning en de lijkbezorging. Bij het heffen van rechten gelden beperkingen: er mag geen winst gemaakt worden op de diensten en voor een aantal diensten heeft het Rijk een maximumtarief bepaald.

(Bestemmings)heffingen
(Bestemmings)heffingen worden geheven voor specifieke taken of voorzieningen met een duidelijk algemeen belang. De inkomsten kunnen uitsluitend besteed worden aan die specifieke taak of voorziening waarvoor de heffing is opgelegd. Voorbeelden zijn de afvalstoffen- en rioolheffing. Voor deze heffingen geldt dat de gemeente niet meer in rekening mag brengen dat de kosten die zij voor de betreffende taak of voorziening maakt.

2 Het beleid

Terug naar navigatie - 2 Het beleid

Gemeente
De gemeenteraad bepaalt welke gemeentelijke lokale lasten inwoners betalen alsook de hoogte van de tarieven. De tarieven voor de lokale heffingen worden in 2025 met 2,8% verhoogd, met uitzondering van door de rijksoverheid of in regionaal verband vastgestelde tarieven. De verordeningen voor het jaar 2025 worden in december 2024 aan de raad aangeboden ter vaststelling. 

Omdat BghU de waardeontwikkeling voor 2024 pas in oktober kan aanleveren, is het hierboven gepresenteerde percentage onroerende zaakbelasting gebaseerd op de waardeontwikkeling van december 2023. 

Landelijk
Er zijn (nog) geen wijzigingen gepubliceerd voor de periode 2025 t/m 2028. 

3 De inkomsten uit lokale heffingen en de kostendekking

Terug naar navigatie - 3 De inkomsten uit lokale heffingen en de kostendekking

3.1. Belastingen

Omdat de belastingen vrij ingezet kunnen worden zijn deze niet gebonden aan een maximale kostendekkendheid.

Onroerende-zaakbelasting (OZB)
Voor binnen de gemeente gelegen onroerende zaken worden twee directe belastingen geheven:
a.    een belasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerende zaak, die niet in hoofdzaak tot woning dient, al dan niet krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt, verder te noemen: gebruikersbelasting;
b.    een belasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerende zaak het genot heeft krachtens eigendom, bezit of beperkt recht, verder te noemen: eigenarenbelasting.

Voor 2025 tot en met 2028 is de reguliere stijging van de opbrengsten 2,8%. 

Overzicht inkomsten

Hondenbelasting
Er wordt een directe belasting geheven ter zake van het houden van een hond. 

Voor 2025 tot en met 2028 is uitgegaan van een stijging van de tarieven en inkomsten met 2,8%. 

Overzicht inkomsten

Toeristenbelasting
Er wordt een directe belasting geheven voor het houden van verblijf met overnachting tegen een vergoeding in welke vorm dan ook door personen die niet als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente zijn opgenomen.

Voor 2025 tot en met 2028 is uitgegaan van een stijging van de tarieven en inkomsten met 2,8%.

Overzicht inkomsten

Precariobelasting
Er wordt een directe belasting geheven ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond, bedoeld of genoemd in de verordening. 

Voor 2025 tot en met 2028 is uitgegaan van een stijging van de tarieven en inkomsten met 2,8%. 

Overzicht inkomsten

3.2 Rechten
Bij het heffen van rechten geldt dat er geen winst gemaakt mag worden op de diensten. De verordening leges kent een tarieventabel welke is opgebouwd uit drie hoofdstukken. De kostendekking leges wordt per hoofdstuk berekend. 

Leges
Er worden rechten geheven voor:
a.    het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten;
b.    het verrichten van handelingen ten behoeve van een aanvraag van een Nederlandse identiteitskaart of een reisdocument. 

Voor 2025 tot en met 2028 is uitgegaan van een stijging van de tarieven en inkomsten met 2,8%. 


Overzicht inkomsten

Overzicht kostendekking

Lijkbezorging
Er worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats.

Voor 2025 tot en met 2028 is uitgegaan van een stijging van de tarieven en inkomsten met 2,8%. 

Overzicht inkomsten

3.3. (Bestemmings)heffingen
De inkomsten uit (bestemmings)heffingen kunnen uitsluitend besteed worden aan die specifieke taak of voorziening waarvoor de heffing is opgelegd. De gemeente mag bij de begroting niet meer in rekening brengen dat de kosten die zij voor de betreffende taak of voorziening maakt. Bij de realisatie kan er door mee- of tegenvallers een resultaat ontstaan bij de individuele heffingen. 

Afvalstoffenheffing
Er wordt een directe belasting geheven als bedoeld in artikel 15.33 van de Wet milieubeheer. 

De kosten voor de inwoners vallen in twee delen uiteen: een basisbedrag per perceel per jaar en een bedrag voor één of meerdere containers of gedeelde voorziening bedoeld voor de afvoer van restafval. 

Voor 2025 tot en met 2028 is uitgegaan van een stijging van de tarieven en inkomsten met 2,8%. 

De afvalstoffenheffing is niet in alle jaren kostendekkend. Omdat de voorziening afval eind 2024 bij de continuering van het beleid niet voldoende is voor het geraamde tekort kan er voor de jaren 2025 tot en met 2027 deels beroep gedaan worden op de voorziening. De begrote tekorten hebben een negatief effect op de totale exploitatie. 

Overzicht inkomsten

Overzicht kostendekking

Rioolheffing
Er wordt een directe belasting geheven ter bestrijding van de kosten die worden gemaakt voor:
a.    inzameling en transport van huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater alsmede zuivering huishoudelijk afvalwater;
b.    inzameling afvloeiend en verwerking ingezameld hemelwater alsmede maatregelen om structureel nadelige gevolgen grondwaterstand te voorkomen of beperken. 

De kosten voor inwoners vallen in twee delen uiteen: een bedrag per perceel per jaar en een bedrag per volle eenheid van één kubieke meter afvalwater. 

Voor 2025 tot en met 2028 is uitgegaan van een stijging van de tarieven en inkomsten met  4% conform de financiële actualisatie van het vGRP 2022-2026. 

Overzicht inkomsten

Overzicht kostendekking

4 De lokale lastendruk

Terug naar navigatie - 4 De lokale lastendruk

Woonlasten
In onderstaand overzicht worden de tarieven van de afgelopen jaren weergegeven. Hiermee wordt een beeld gegeven van het verloop van de woonlasten in Lopik voor een meerpersoonshuishouden met een woning in eigendom.

De lastendruk is gebaseerd op gemiddelden. De waardeontwikkeling van woningen voor de berekening van de OZB is nog niet bekend. In de bovenstaande presentatie is gerekend met een stijging van het bedrag OZB voor de eigenaar met 2,8% .  Zowel de afvalstoffenheffing als de rioolrechten hebben een gebruikscomponent. Inwoners kunnen hun lastendruk beïnvloeden door een kleinere restafvalcontainer aan te vragen (afvalstoffenheffing) en door minder water te verbruiken (rioolheffing).

Vergelijking lokale lastendruk
Jaarlijks publiceert het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) de Atlas van de lokale lasten. Op basis van de gegevens van deze Atlas is voor het jaar 2025 een vergelijking gemaakt van de lokale lastendruk in Lopik in vergelijking met het gemiddelde bedrag aan woonlasten van 
•    gemeenten in de provincie Utrecht met 10.000 tot 15.000 inwoners op 1 januari 2024;
•    gemeenten die deelnemen in BghU;
•    alle gemeenten in de provincie Utrecht.