5. Werk, inkomen, economie en recreatie

Werk en Inkomen

• Het ondersteunen van inwoners (voor wie dat nodig is) naar betaald en onbetaald werk, het ondersteunen van inwoners (voor wie dat nodig is) met een inkomen (bijstand), andere vormen van inkomensondersteuning en schulddienstverlening
• Uitvoeren van taken in het kader van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en Nieuw beschut werk
• Door ontwikkelen en versterken van de lokale werkdienstverlening door het Lokaal Werkteam, de samenwerking met regionale uitvoeringsorganisaties (onder andere WIL en WerkwIJSS), de arbeidsmarktregio en de nieuwe Wet inburgering

Economische Zaken, Recreatie en Toerisme 

• Het ondersteunen van lokale ondernemers (waar mogelijk) bij gedeelde (economische) opgaven
• Het bevorderen van de samenwerking tussen ondernemers, onderwijs en overheid
• Het onderhouden van contacten met ondernemers, ondernemersverenigingen en andere stakeholders
• Deelname aan regionale overleggen op het gebied van economie in de U10/U16 regio (tafel 'Economische Positionering')
• Het promoten van de gemeente als aantrekkelijke bestemming voor toeristen en recreanten

Op het gebied van Werk en Inkomen hebben we veel stappen gemaakt op het gebied van onze dienstverlening. Zowel in regionaal verband als lokaal is de dienstverlening verbeterd. Ook in de participatiewet  zien we de complexheid toenemen  en de doelgroep verbreden.  Zo zien we steeds meer jongeren met hulpvragen en statushouders. Dit vraagt een continuering van de intensieve samenwerking op het gebied van zorg en Wmo zowel lokaal als op regionaal niveau en het voorliggend veld.  En waar mogelijk moet de dienstverlening verder ontwikkelt worden. 

In 2025 is er nog altijd een krapte op de arbeidsmarkt. Met name in de maakindustrie, waar technisch personeel van groot belang is, wordt gezocht naar geschikt en duurzaam personeel. Daarnaast zien we dat er onzekerheid is rond de energievoorziening van uitbreidingen en vestiging van bedrijven, wat samenhangt met de netcongestie problematiek.  De leefbaarheid, sterk gekoppeld aan de lokale economie, staat onder druk. De zekerheid van voorzieningen in de dorpskernen kan onder druk komen te staan. 

Ten aanzien van Werk en Inkomen is onze ambitie om de dienstverlening aan onze inwoners te continueren en waar nodig verder te verbeteren. Inwoners met financiële problemen of een afstand tot de arbeidsmarkt moeten ons beter weten te vinden en sneller worden geholpen. De bestaanszekerheid staat voor steeds meer inwoners onder druk en inwoners kunnen hierdoor niet of in mindere mate deelnemen in de maatschappij. We blijven in 2025 inzetten op het activeren van inwoners die moeilijker kunnen meedoen op de arbeidsmarkt.  We zetten in op het participeren in de samenleving, indien mogelijk is dit betaald werk maar ook vrijwilligerswerk zien we als een goede opstap. Meedoen in de vorm van vrijwilligerswerk of een bijdrage leveren aan het verenigingsleven helpt inwoners ook aan een sociaal netwerk, wat het welzijn en welbevinden kan vergroten. Om de inwoner hiermee te helpen, werken we intensief samen met het Lokaal Werk Team, WIL, het Jongerenloket, WerkwIJSS, Inburgering en de participatiecoach. We werken hier intensief samen met economie, en betrekken het lokale bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Onze inzet is in 2025 er op gericht de ingezette koers verder te ontwikkelen en een duurzame samenwerkingsstructuur op te zetten. 

De gemeente wil haar bijdrage aan de ontwikkeling van het economisch werk- en vestigingsklimaat in de gemeente vergroten door beter in verbinding te staan met ondernemers. Aandacht hebben voor zowel grote als kleine ondernemers is daarbij van belang. Het is de ambitie de dienstverleningsprincipes van de gemeente te vertalen naar de dienstverlening aan onze ondernemers en pro-actief te zijn in de beantwoording van vragen en het onderhouden van relaties. Het traject van de Omgevingsvisie benutten we om de wensen van onze ondernemers te vertalen naar een langetermijnperspectief, waarin we een koppeling aanbrengen met thema’s als verduurzaming, ruimtebehoefte en  uitbreiding, arbeidsmarkt, onderwijs en opleiden en transitie van het landelijk gebied. We verkennen of het wenselijk is om een economische visie en uitvoeringsplan economie op te stellen om richting te geven aan de opgaven voor de lange termijn.

Ten aanzien van recreatie en toerisme is het de ambitie het gebied beter te ontsluiten voor de recreant. Of die nu uit de eigen gemeente komt of van buiten. We hebben veel moois te bieden. Recreatieterrein Salmsteke is bij uitstek een gebied om te betrekken, voor bijvoorbeeld fiets- en wandelroutes en het recreatief gebruik van water. We zien ook kansen voor recreatie en toerisme in het buitengebied. Dit gaat in nauwe samenspraak met ondernemers. De gemeente stimuleert en faciliteert maar ontwikkelt niet zelf. De ambities en ontwikkelprincipes, zoals verwoord in hoofdstuk 8 van de Regionale Omgevingsagenda Lopikerwaard, zijn hierbij het uitgangspunt.

Hieronder wordt een toelichting gegeven op de belangrijkste mutaties in de Programmabegroting 2025 ten opzichte van de Programmabegroting 2024 na Zomerrapportage.

Lasten:

In 2025 laten de lasten een daling zien op dit programma van circa  €1,3 mln. Dit is voornamelijk het gevolg van de incidentele uitgaven in 2024 m.b.t. tot vluchtelingen (Oekraïners) en de incidentele Cup gelden met betrekking tot arbeidsparticipatie. 

Baten:
De baten laten een nadeel zien van € 701.000. Dit is  voornamelijk te wijten aan incidentele inkomsten m.b.t. de opvang van vluchtelingen (Oekraïners). 

 

Werk en Inkomen Lekstroom (WIL)
WIL is de regionale uitvoeringsorganisatie voor werk, inkomensondersteuning en schuldhulpverlening voor de Lekstroom-gemeenten Lopik, Houten, IJsselstein en Nieuwegein. Het doel van deze samenwerking is een meer effectieve uitvoering en het bieden van een kwalitatief hoogwaardige dienstverlening.
WIL biedt een financieel vangnet voor inwoners van de Lekstroom-gemeenten die niet economisch zelfredzaam zijn. Daarnaast zet WIL zich in voor de re-integratie van mensen met een uitkering op de Arbeidsmarkt. En biedt zij inkomensondersteuning (inclusief schuldhulpverlening) aan inwoners om  armoede, schulden en sociale uitsluiting te bestrijden.
Sinds 2019 geeft WIL ook uitvoering aan taken op het gebied van de Wsw, wat voorheen door het sociaal werkbedrijf PAUW Bedrijven werd gedaan. Daarbij gaat het om dienstverlening richting de Wsw-ers (het zorgen voor passende en volwaardige banen door middel van matching, plaatsing, begeleiding, et cetera), backoffice taken (betalen van salarissen, administratie van detacheringsovereenkomsten en contracten et cetera) en de dienstverlening aan werkgevers en inleners. De werkvormen zoals PAUW Bedrijven kon inzetten (groen, schoonmaak en beschut), blijven behouden in de vorm van een aantal stichtingen. Voor de Lekstroom-gemeenten gaat het met name om de stichtingen WerkwIJSS en WerkwIJSS Schoon. De gemeenten zijn belangrijke opdrachtgevers voor deze stichtingen. De mogelijkheden voor detachering of begeleid werken bij reguliere werkgevers zijn eveneens behouden.

WerkwIJSS en WerkwIJSS Schoon
Sinds 1 januari 2019 bieden de stichtingen WerkwIJSS en WerkwIJSS Schoon leerwerkplekken voor inwoners van de Lekstroom-gemeenten met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het gaat met name om inwoners met een Sw-indicatie, inwoners met een indicatie Nieuw Beschut of inwoners met een indicatie voor de Banenafspraak banen (garantiebanen). De bedrijfsactiviteiten van WerkwIJSS en WerkwIJSS Schoon zijn verpakken, montage, metaal en schoonmaakwerkzaamheden.

Stichting Urgentieverlening West-Utrecht
Stichting Urgentieverlening West-Utrecht is gemandateerd om aanvragen van woningzoekenden uit de regio West-Utrecht met een urgentieverklaring voor sociale huurwoningen te behandelen. De verklaringen worden afgegeven door de Stichting op basis van de Huisvestingsverordening regio Utrecht 2023, gemeente Lopik. Er is geen eigen visie van de stichting voor de realisatie van de doelstelling uit de programma’s van de begroting. De deelnemende gemeenten zijn de gemeente De Ronde Venen, Lopik, Montfoort, Oudewater, Stichtse Vecht en Woerden.

Recreatieschap Stichtse Groenlanden
Het recreatieschap ontwikkelt, beheert en exploiteert voorzieningen voor openluchtrecreatie op verschillende plekken in de provincie Utrecht, waaronder recreatieterrein Salmsteke in Lopik. Het recreatieschap en Staatsbosbeheer hebben in 2022 besloten een langjarige samenwerking aan te gaan waarbij Staatsbosbeheer uitvoerende werkzaamheden uitvoert op recreatieterreinen van Stichtse Groenlanden. Staatsbosbeheer treedt op als uitvoeringsorganisatie waar deze taken tot 2023 belegd waren bij Recreatie Midden-Nederland (RMN). Het recreatieschap heeft de uitvoering van de werkzaamheden ‘beheer en onderhoud, toezicht en handhaving, exploitatie, bedrijfsvoering en bestuursondersteuning per 1 januari 2023 belegd bij Staatsbosbeheer. Er is sprake van een overgangsperiode van twee jaar (2023 en 2024) waarin is aan een goede afstemming van taken en het ‘in de vingers krijgen’ van het gebied. In de komende jaren wordt verder gewerkt aan het verbeteren van onderhoud als ook de ontwikkeling van de terreinen. Dit gebeurt in de vorm van een vierjarig-uitvoeringsplan en de toekomstvisie 2040 respectievelijk.