6. Ruimtelijke ontwikkeling, milieu en volkshuisvesting

• Ruimtelijke initiatieven beoordelen op wenselijkheid, toegevoegde waarde en haalbaarheid.
• Begeleiding initiatieven van planvoorbereiding tot uitvoering en het doorlopen van de planologische procedures.
• Ontwikkeling visie en beleid op het gebied van ruimtelijke ontwikkelingen.
• Adviserende rol richting management, bestuur en gemeenteraad met betrekking tot ruimtelijk relevante vraagstukken.
• Uitvoering van VTH-taken.

In het programma Ruimtelijke ontwikkeling, milieu en volkshuisvesting gaat het om de visie en vormgeving van de fysieke leefomgeving. Een thema dat landelijk veel aandacht krijgt ook gelet op de grote behoefte aan woningen en een gezonde leefomgeving.

Dit programma voorziet in de instrumenten om de ruimtelijke inrichting van onze gemeente te regelen zodat alle functies, in de juiste balans, een plek krijgen. Daarnaast voorziet het programma in de bouw van woningen die aansluiten bij de behoefte van onze inwoners.

We vinden het belangrijk om een plezierig woon- en leefklimaat te behouden waarbij er aandacht is voor het open weidegebied en de ruimtelijke kwaliteiten van de lintbebouwing. De Omgevingswet, die vanaf 1 januari 2024 in werking is, biedt daarvoor instrumenten. Daarmee kan een antwoord worden gegeven op vragen en behoeften van inwoners en ondernemers op het gebied van wonen en werken.

De Omgevingswet en de Wkb (deels in werking) hebben flinke veranderingen met zich mee gebracht die van de medewerkers flinke inzet hebben gevraagd en vragen. Het opstellen van onze omgevingsvisie en omgevingsplan krijgt in 2026 een vervolg door middel van projectmatige inzet. Daarmee kaderen we de grote veranderingen die deze wetten met zich meebrengen op de uitvoering van taken op het gebied van Ruimtelijke Ontwikkeling. Met de uitplaatsing van onze taken op het gebied van Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving naar de ODRU (vanaf 1 januari 2026 naar de ODU), geven we verder vorm aan de inrichting van ons gehele takenpakket op het gebied van de Ruimtelijke Ontwikkeling en de nieuwe systemen en samenwerkingsvormen die wij ons daarbij eigen moeten maken.

Een belangrijk aspect bij de uitvoering van onze taken en onze ambities op het gebied van de ruimtelijke ontwikkeling is het gegeven dat - enerzijds door een zeer krappe arbeidsmarkt en anderzijds door de beperkte middelen die in de begroting zijn opgenomen voor onze werkzaamheden op RO gebied - de inzet zeer beperkt is. Toch vinden wij het belangrijk om ontwikkelingen van woningbouw doorgang te laten vinden. Daarbij handhaven we de strategie die de raad heeft ingezet om plannen met het ‘grootste nut’ voorrang te laten hebben op individuele wensen. En tegelijk zetten we in op bouwen in 1 of 2 kernen van onze gemeente en laten we de gedachte om in elke kern woningen te bouwen los. Uiteraard werken we wel verder aan reeds in gang gezette ontwikkelingen.

Binnen het programma werken we samen met partners als buurgemeenten, de provincie en de woningcorporatie om onze doelstellingen te realiseren. In dit kader zijn ook de ontwikkelingen in het landelijk gebied belangrijk om te noemen. Voor zover mogelijk zijn wij betrokken in regionale verbanden en provinciaal verband om aan onze gemeentelijke rol en belang invulling te geven. Daarbij houden wij blijvend oog voor de belangen van onze agrarische ondernemers zodat wij dezen ook blijvend kunnen vertegenwoordigen.

Hieronder wordt een toelichting gegeven op de belangrijkste mutaties in de Programmabegroting 2026 ten opzichte van de Programmabegroting 2025 na Zomerrapportage.

Lasten: 
In 2026 dalen de lasten met circa € 1.805.000 onder andere doordat er in 2025 incidentele lasten waren opgenomen voor bijvoorbeeld Capaciteit decentrale overheden klimaatenergie (CDOKE), en diverse incidentele capaciteitskosten.

Baten: 
In 2026 dalen de baten op dit programma met circa € 852.000. Dit is het gevolg van minder inkomsten specifieke uitkeringen zoals bijvoorbeeld Capaciteit decentrale overheden klimaatenergie (CDOKE) en lagere bijdragen van derden in de kosten.

Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD)
De Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD) voert voor de gemeente Lopik alle basis- en plustaken op het gebied van milieu uit.  Vanaf 1 juli 2025 voert de Omgevingsdienst regio Utrecht voor de gemeente Lopik de bouwtaken uit. 
Per 1 januari 2026 gaan beide omgevingsdiensten op in de nieuw te vormen Omgevingsdienst Utrecht (ODU).  De gemeente Lopik neemt dan ook deel aan de nieuwe gemeenschappelijke regeling voor de ODU.  De taken die bij de ODU worden belegd zijn dezelfde als nu bij de RUD en ODRU het geval is. 

Stichting Urgentieverlening West-Utrecht
Stichting Urgentieverlening West-Utrecht is gemandateerd om aanvragen van woningzoekenden uit de regio West-Utrecht met een urgentieverklaring voor sociale huurwoningen te behandelen. De verklaringen worden afgegeven door de Stichting op basis van de Huisvestingsverordening regio Utrecht 2023, gemeente Lopik. Er is geen eigen visie van de stichting voor de realisatie van de doelstelling uit de programma’s van de begroting. De deelnemende gemeenten zijn de gemeente De Ronde Venen, Lopik, Montfoort, Oudewater, Stichtse Vecht en Woerden.