3. (Jeugd)zorg, gezondheid en ondersteuning

•    Vanuit de Wmo ondersteunen we onze inwoners in hun zelfredzaamheid en participatie. 
•    Vanuit de Jeugdwet zorgen we ervoor dat kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien.
•    Vanuit de Wet publieke gezondheid beschermen en bevorderen we de gezondheid van onze inwoners.
•    Het Sociaal Team ondersteunt inwoners waar mogelijk zelf en indien nodig leiden zij toe naar passende zorg- en ondersteuning.
•    De sociale basis ondersteunen en versterken, zodat inwoners op een laagdrempelige manier ondersteunt worden.

Het sociaal domein staat voor grote uitdagingen, die alle leeftijden treffen. Onze samenleving vergrijst en ouderen blijven steeds langer zelfstandig wonen, mede door de afschaffing van de 'bejaardenhuizen'. Tegelijkertijd zien we dat ook andere kwetsbare groepen, waaronder mensen met psychische problemen, in de wijk blijven wonen. Complexe problemen komen steeds vaker voor bij scheidende ouders, terwijl de jeugd te kampen heeft met eenzaamheid, psychische klachten en een ongezonde leefstijl. Deze ontwikkelingen zorgen in toenemende mate voor complexe hulpvragen en benadrukken de noodzaak van een sterke sociale basis en adequate ondersteuning voor iedereen die vastloopt.

Het Sociaal Team van de gemeente Lopik speelt hierin een cruciale rol. Wij zorgen ervoor dat onze inwoners in hun kracht worden gezet door optimaal gebruik te maken van hun eigen mogelijkheden, steun vanuit hun netwerk en de kracht van de samenleving. We streven naar laagdrempelige oplossingen die zoveel mogelijk aansluiten bij het normale leven en gaan uit van wederkerigheid. Iedereen kan, ondanks zijn eigen uitdagingen, op zijn eigen manier van waarde zijn voor een ander. Waar nodig bieden wij begeleiding vanuit het Sociaal Team of verwijzen we door naar professionele ondersteuning.

Veiligheid en Expertise
Een van onze belangrijkste ambities is ervoor te zorgen dat het Sociaal Team voldoende kennis en expertise heeft op het gebied van veiligheidscasuïstiek, dit is onder meer noodzakelijk in het kader van de hervormingsagenda Jeugd & het Toekomstscenario Jeugd- en Gezinsbescherming. Onze aanpak is tweeledig: enerzijds bevorderen we de deskundigheid van onze medewerkers, en anderzijds versterken we de samenwerking binnen het veiligheidsnetwerk.

Domeinoverstijgende Samenwerking
Het Integraal Zorg Akkoord (IZA), het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), de Hervormingsagenda Jeugd en de woonzorgvisie benadrukken allemaal de noodzaak van domeinoverstijgende samenwerking. Het leven van onze inwoners laat zich immers niet zo makkelijk indelen in domeinen. Dit betekent samenwerking binnen de gemeente tussen wonen en zorg, maar ook daarbuiten tussen het sociaal en medisch domein.

Preventie en Vroegsignalering
De komende jaren zal de druk op onze zorg- en dienstverlening aanzienlijk toenemen. Zonder veranderingen in ons stelsel zal in 2040 één op de vier mensen van de beroepsbevolking nodig zijn in de zorg. Om hierop in te spelen, is het onze ambitie om problemen zo vroeg mogelijk te signaleren en te voorkomen dat ze verergeren.

Betaalbare en beschikbare ondersteuning
In lijn met voorgaande ambitie is het essentieel dat professionele ondersteuning betaalbaar en beschikbaar blijft voor inwoners die dit nodig hebben. Onze ambitie is om onze inwoners te reabelen, wat zoveel betekent als hen opnieuw zelfredzaam maken. Daarnaast sluiten we bij het zoeken naar oplossingen zoveel mogelijk aan bij het normale leven.  

Voor complexe casuïstiek streven we naar integrale, efficiënte en budgetvriendelijke oplossingen. We realiseren maatwerkoplossingen buiten de kaders, zodat onze inwoners direct verder kunnen, zonder de oorzaak van de problemen uit het oog te verliezen.

Een Sterke Sociale Basis
Onze gemeente kent een krachtige sociale cohesie met inwoners die voor een ander klaar staan. Aan de andere kant zijn onze inwoners geneigd om hun eigen problemen lange tijd zelf proberen op te lossen.  Onze ambitie is om het overzicht, de samenhang en de vindbaarheid van de sociale basis te verbeteren, zodat inwoners hier optimaal en laagdrempelig gebruik van kunnen maken. 

Passend Woon(zorg)aanbod
We willen meer passend woon(zorg)aanbod beschikbaar maken voor aandachtsgroepen. Onze ambitie zoals geformuleerd in de woonzorgvisie is immer 'Iedereen kan prettig wonen in Lopik'.  Dit is lastig binnen onze huidige (huur)woningvoorraad en vraagt daarom om creativiteit en innovatie. 

Hieronder wordt een toelichting gegeven op de belangrijkste mutaties in de Programmabegroting 2026 ten opzichte van de Programmabegroting 2025 na Zomerrapportage.

Met ingang van 2026 zijn bij programma 3 de taakvelden aangepast naar de nieuwe indeling  van het BBV. Hierdoor verschuiven bedragen geheel of gedeeltelijk naar een ander taakveld. Het is daarom lastig om  exact een verklaring te geven waarom lasten en baten lager of hoger zijn begroot dan in het voorgaande jaar. De grootste afwijkingen zijn onderstaand toegelicht. 

Lasten: 
De lasten zijn ten opzichte van 2025 met € 621.000 gedaald. Deze daling komt doordat in 2025 incidenteel middelen voor € 630.000  wmo en jeugd nodig waren. Daarnaast zijn de uitgaven voor Lekdijk West ook gedaald omdat in 2026 geen bijdrage wordt ontvangen van de Regio. 

Baten:
De baten zijn ten opzichte van 2025 met € 293.000 gedaald. Deze daling wordt veroorzaakt doordat in 2025 een incidentele bijdrage van € 110.000 uit de regio voor Lekdijk West 24 is ontvangen en overheveling van € 131.000 MOBW middelen uit het voorgaande jaar.  In 2026 wordt de specifieke uitkering Brede Spuk op diverse thema's naar beneden bijgesteld. Openbare gezondheidszorg is een van deze thema's. Deze uitkering wordt in 2026 € 43.000 verlaagd. 

Gemeentelijke Gezondheidsdienst regio Utrecht (GGDrU)
De GGDrU is een gezondheidsdienst op basis van een gemeenschappelijke regeling tussen 26 gemeenten in de regio Utrecht. Deze gezondheidsdienst heeft tot taak de volksgezondheid te beschermen en bevorderen.