5. Werk, inkomen, economie en recreatie

Werk en Inkomen

• Het ondersteunen van inwoners (voor wie dat nodig is) naar betaald en onbetaald werk, het ondersteunen van inwoners (voor wie dat nodig is) met een inkomen. (bijstand), andere vormen van inkomensondersteuning en schulddienstverlening
• Uitvoeren van taken in het kader van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en Nieuw beschut werk.
• Door ontwikkelen en versterken van de lokale werkdienstverlening door het Lokaal Werkteam, de samenwerking met regionale uitvoeringsorganisaties (onder andere WIL en WerkwIJSS) en de arbeidsmarktregio. 
• Daarbij continueren de integrale aanpak voor inwoners uit de participatiewet met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. 
• Preventieve financiële voorlichting en ondersteuning bieden aan inwoners, zoals het continueren van de  '18+ en dan..' bijeenkomst waar onder ander financiële problematiek aan bod komt. 
• Het uitvoeren van taken op het gebied van inburgering, opvang van ontheemden en huisvesting van statushouders. 

Economische Zaken, Recreatie en Toerisme 

• Het ondersteunen van lokale ondernemers (waar mogelijk) bij gedeelde (economische) opgaven.
• Het bevorderen van de samenwerking tussen ondernemers, onderwijs en overheid.
• Het onderhouden van contacten met ondernemers, ondernemersverenigingen en andere stakeholders (accountmanagement).
• Deelname aan regionale overleggen op het gebied van economie in de U10/U16 regio (tafel 'Economische Positionering').
• Het promoten van de gemeente als aantrekkelijke bestemming voor toeristen en recreanten.

Op het gebied van Werk en Inkomen hebben we veel stappen gemaakt op het gebied van onze dienstverlening. Zowel in regionaal verband als lokaal is de dienstverlening verbeterd. Ook in de participatiewet  zien we de complexheid toenemen  en de doelgroep verbreden.  Zo zien we steeds meer jongeren met hulpvragen en statushouders. Dit vraagt een continuering van de intensieve samenwerking op het gebied van zorg en Wmo zowel lokaal als op regionaal niveau en het voorliggend veld.  En waar mogelijk moet de dienstverlening verder ontwikkeld worden. 

In 2026 is er nog altijd een krapte op de arbeidsmarkt. Met name in de maakindustrie, waar technisch personeel van groot belang is, wordt gezocht naar geschikt en duurzaam personeel. Daarnaast zien we dat er onzekerheid is rond de energievoorziening van uitbreidingen en vestiging van bedrijven, wat samenhangt met de netcongestie problematiek.

Voor Werk en Inkomen is onze ambitie om de dienstverlening aan onze inwoners te continueren en waar mogelijk te verbeteren. Inwoners met financiële problemen of een afstand tot de arbeidsmarkt moeten ons sneller weten te vinden. In 2026 zetten we in op activering:  van betaald werk waar mogelijk en vrijwilligerswerk als opstap. Dit versterkt ook sociale netwerken. Hiervoor werken we intensief samen met het Lokaal Werk Team, WIL, het Jongerenloket, WerkwIJSS, Inburgering, het lokale bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.

Voor economie vergtoren we onze bijdrage aan een sterk werk- en vestigingsklimaat. We blijven in verbinding met ondernemers, zijn proactief in dienstverlening koppelen hun wensen via de Omgevingvisie aan een langetermijnperspectief. Hierbij spelen als verduurzaming, ruimtebehoefte en uitbreiding, arbeidsmarkt, onderwijs en opleiden en transitie van het landelijk gebied en rol. We werken concreet aan het verhogen van de organisatiegraad op bedrijventerrein de Copen. 

Voor recreatie en toerisme is de ambitie om de bestaande mogelijkheden beter te benutten. We hebben veel moois te bieden. Recreatieterrein Salmsteke biedt kansen voor fiets- en wandelroutes, recreatief gebruik van water en horeca. We zien ook kansen voor recreatie en toerisme in het buitengebied. Dat doen we in nauwe samenspraak met ondernemers. De gemeente stimuleert en faciliteert, maar ontwikkelt niet zelf. Uitgangspunt vormen de ambities en ontwikkelprincipesuit de Regionale Omgevingsagenda Lopikerwaard.

Hieronder wordt een toelichting gegeven op de belangrijkste mutaties in de Programmabegroting 2026 ten opzichte van de Programmabegroting 2025 na Zomerrapportage.

Lasten:  
In 2026 is een daling te zien van de uitgaven van € 477.000. Dit wordt veroorzaakt door lagere kosten voor Hervestigers van  € 113.000. De lasten voor inburgering zijn lager vanwege het wegvallen van de co-financiëring  door de specifieke uitkering Wet inburgering. De bijstandsuitkeringen en inkomensvoorzieningen zijn gestegen met € 179.000 als gevolg van het stijgen van de lonen.  

Baten:
De baten laten een daling zien van € 217.000. Dit is voornamelijk het gevolg van het wegvallen van de ontvangst van de specifieke uitkering Wet Inburgering. 

VOETNOOT

Hervestigers zijn vluchtelingen die door de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR) als kwetsbaar zijn geselecteerd en via een hervestigingsprogramma direct in Nederland een verblijfsstatus krijgen.'

Werk en Inkomen Lekstroom (WIL)
WIL is de regionale uitvoeringsorganisatie voor werk, inkomensondersteuning en schuldhulpverlening voor de Lekstroom-gemeenten Lopik, Houten, IJsselstein en Nieuwegein. Het doel van deze samenwerking is een meer effectieve uitvoering en het bieden van een kwalitatief hoogwaardige dienstverlening.
WIL biedt een financieel vangnet voor inwoners van de Lekstroom-gemeenten die niet economisch zelfredzaam zijn. Daarnaast zet WIL zich in voor de re-integratie van mensen met een uitkering op de Arbeidsmarkt. En biedt zij inkomensondersteuning (inclusief schuldhulpverlening) aan inwoners om  armoede, schulden en sociale uitsluiting te bestrijden.

Voor zowel inwoners met een indicatie als voor de re-integratie van inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt wordt samengewerkt met Stichting WerkwIJSS. Om deze samenwerking te verbeteren en met name de ontwikkeling van inwoners richting reguliere werkgevers is in 2025 de Sociale infrastructuur Lekstroom Werkt gestart. In een 3-jarig traject wordt de infrastructuur gericht op werk in Lekstroom regio verbeterd. 

WerkwIJSS en WerkwIJSS Schoon
Sinds 1 januari 2019 bieden de stichtingen WerkwIJSS en WerkwIJSS Schoon leerwerkplekken voor inwoners van de Lekstroom-gemeenten met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het gaat met name om inwoners met een Sw-indicatie, inwoners met een indicatie Nieuw Beschut of inwoners met een indicatie voor de Banenafspraak banen (garantiebanen). De bedrijfsactiviteiten van WerkwIJSS en WerkwIJSS Schoon zijn verpakken, montage, metaal en schoonmaakwerkzaamheden. Met het traject Sociale infrastructuur Lekstroom Werkt wordt WerkwIJSS naast een sociaal werkbedrijf een sociaal ontwikkelbedrijf. 

Recreatieschap Stichtse Groenlanden
Het recreatieschap ontwikkelt, beheert en exploiteert voorzieningen voor openluchtrecreatie op verschillende plekken in de provincie Utrecht, waaronder recreatieterrein Salmsteke in Lopik. Het recreatieschap en Staatsbosbeheer hebben per 1 januari 2023 besloten een langjarige samenwerking aan te gaan waarbij Staatsbosbeheer uitvoerende werkzaamheden uitvoert op recreatieterreinen van Stichtse Groenlanden. Staatsbosbeheer treedt op als uitvoeringsorganisatie waar deze taken tot 2023 belegd waren bij Recreatie Midden-Nederland (RMN). Het recreatieschap heeft de uitvoering van de werkzaamheden ‘beheer en onderhoud, ontwikkeling, toezicht en handhaving, exploitatie en bedrijfsvoering' per 1 januari 2023 belegd bij Staatsbosbeheer. Er is sprake van een driejarige overgangsperiode tot 1 januari 2026 waarin een goede afstemming van taken en het ‘in de vingers krijgen’ van het gebied centraal staan. In de komende jaren wordt verder gewerkt aan het verbeteren van onderhoud als ook de ontwikkeling van de terreinen. Dit gebeurt in de vorm van een vierjarig-uitvoeringsplan en de toekomstvisie 2040 respectievelijk. Het Terrein Beheer Model (TBM) en de Producten- en Dienstencatalogus (PDC) spelen een centrale rol in het beheer en onderhoud van alle terreinen van het recreatieschap.